To był świetny pomysł na biznes?! Firma szybko się rozwija i zarabia? Korzystasz „z szybkich rozwiązań wszelkich problemów”? Twój portfel robi się coraz grubszy, ale Ty kolejny raz po przebudzeniu masz złe samopoczucie? Odczuwasz zmęczenie, dręczą Cię wyrzuty sumienia, czujesz przyspieszone tętno, zakłopotanie? W głębi głowy pojawia się wstyd? Wygląda na to, że właśnie Twój organizm się zbuntował i mówi stop! Prawdopodobna diagnoza – masz moralnego kaca przedsiębiorcy. Na szczęście nie jest to nieuleczalna choroba, tylko znak osiągnięcia dojrzałości emocjonalnej i analitycznego podejścia do życia. Zanim skończy się Twoja dobra passa, dopadnie Cię ciągły stres, bezsenność lub namacalne konsekwencje prawne zapoznaj się z dalszą częścią diagnozy i skorzystaj z porad naszych ekspertów
No cóż… największe brawa za zaradność! Z pewnością Twoja pomysłowość nie zna granic. To dobrze!, ale jeśli właśnie dopadł Cię moralny kac przedsiębiorcy, warto zadać sobie pytanie czy przypadkiem nie Tworzysz szarej strefy? I czy oby dokonujesz dobrych wyborów? Bycie przedsiębiorcą to nie tylko wykorzystywanie swojej pomysłowości, ale także gotowość do bycia odpowiedzialnym. Być może ta chwila to jest najlepszy moment by wziąć odpowiedzialność za swoje czyny i stanąć twarzą w twarz z problemem. Kac moralny pojawia się w wyniku przekroczenia własnych granic i złamania przyjętych zasad wartości. Uwaga! Pora na konkretne działania naprawcze. Obecność w szarej strefie nie jest opłacalne na dłuższą metę. Poza tym to nielegalne, nieetyczne, niemoralne i obarczone ryzykiem wysokich kar!
Porzuć szarą strefę
Szara strefa, czyli zjawisko ukrywania przed władzami rzeczywistych rozmiarów prowadzonej działalności gospodarczej, jest też niekorzystna dla gospodarki i społeczeństwa. Skutki szarej strefy gospodarczej dotykają wszystkich uczestników życia gospodarczego.
Autorzy raportu „Szara strefa 2022”[1] alarmują, że w tym roku szara strefa po raz kolejny się powiększy. Szacują, że do końca roku będzie wynosić nawet 19,4%. Dla porównania w 2019 roku wynosiła ok. 17,2%, a w 2021 – 18,3%. Przypominają również, że „Negatywne skutki szarej strefy gospodarczej są odczuwane w różnym natężeniu przez wszystkich uczestników życia gospodarczego: budżet państwa nie uzyskuje części należnych mu podatków i danin, przedsiębiorcy są zmuszeni do zmagania się z nieuczciwą konkurencją, osoby pracujące w szarej strefie pozostają poza systemem zabezpieczenia społecznego lub ich składki w tym systemie są zaniżane, konsumenci są narażeni na zakupy towarów i usług niespełniających standardów określanych w przepisach, niekiedy zagrażających ich zdrowiu czy nawet życiu, badania Banku Światowego z 2021 roku wskazują na niekorzystne oddziaływania szarej strefy gospodarczej na rozprzestrzenianie się pandemii COVID-19”.
Czas na współodpowiedzialność
Wpływ na wzrost szarej strefy ma wojna za wschodnią granicą Polski, która zdestabilizowała relacje handlowe w Europie na wielu rynkach – nastąpił dynamiczny wzrost cen surowców i wzrosły koszty prowadzenia biznesu. Inflacja też przyczynia się do uciekania przedsiębiorców w szarą strefę. Poza nadmierną uciążliwością regulacji nakładanych przez państwo (jak choćby ostatnio tzw. Polski Ład jeszcze bardziej komplikujący system podatkowy), które uważa się za jedną z przyczyn powstawania i istnienia szarej strefy, bardzo ważne są także postawy uczestników życia gospodarczego, m.in. przedsiębiorców. Ograniczeniu szarej strefy sprzyja ich etyczne podejście do prowadzenia biznesu oraz uczciwość pracowników sfery publicznej.
Weź przykład i daj przykład
Przedsiębiorstwa Fair Play kierują się w prowadzonej działalności wysoką moralnością, o czym otwarcie informują opinię publiczną. Ten fakt zniechęca część jednostek działających w szarej strefie do ewentualnych prób nawiązania współpracy. Będąc uczciwymi Przedsiębiorstwa Fair Play konkurują z podmiotami działającymi w szarej strefie oferując wysoką jakość swoich usług i produktów oraz zapewniając wysoką jakość obsługi klientów, w tym długie okresy gwarancji, serwis pogwarancyjny czy doradztwo. Prowadząc działalność legalną, czyli oferując wyroby i usługi, których sprzedaż, rozprowadzanie lub posiadanie jest zgodne z prawem, a także spełniając wszelkie wymagania i normy wymagane dla danej działalności, zapewniają swoim kontrahentom bezpieczeństwo, czego nie są w stanie zapewnić podmioty z szarej strefy w dłuższej perspektywie. Takie podejście często oznacza wyższą cenę produktu lub usługi, jednak kontrahentowi daje gwarancję, że współpracuje z przedsiębiorstwem, które posiada odpowiednie uprawnienia, spełnia wymogi techniczne lub ochrony środowiska i legalnie zatrudnia pracowników przestrzegając prawa pracy oraz nie zniknie z rynku z dnia na dzień. Laureaci programu Przedsiębiorstwo Fair Play często rezygnują z ubiegania się o zamówienia publiczne, żeby uniknąć niemoralnych sytuacji. Od swoich dostawców wymagają spełniania standardów świadczących o prowadzeniu działalności zgodnej z prawem i nie podejmują współpracy z tymi, którzy ich nie spełniają. Wdrażają też systemy pozwalające na wykrywanie sytuacji z zakresu szarej strefy, z którymi spotykają się lub na które mogą być na nie narażeni ich pracownicy.
Działając w ten sposób Przedsiębiorstwa Fair Play przyczyniają się do ograniczania szarej strefy w gospodarce. Dołączając do ich grona przedsiębiorca ma szansę bliżej poznać firmy, które wygrywają konkurencję z podmiotami z szarej strefy, poznać ich metody na walkę z nieuczciwą konkurencją i wdrożyć do swojej praktyki. Dzięki temu może nie tylko pozbyć się objawów moralnego kaca, ale również wzmocnić swoją pozycję na coraz bardziej wymagającym rynku.
[1] J. Fundowicz, K. Łapiński, B. Wyżnikiewicz, D. Wyżnikiewicz, „Szara strefa 2022”, Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych Fundacja Naukowa, Warszawa, Marzec 2022.
